بی طرفی شبکه ای یا “Net Neutrality” بدین معناست که اپراتورهای مخابراتی و دولت‌ها باید با همه ی انواع داده در اینترنت به نحو یکسان رفتار کنند و بر اساس کاربر، محتوا، سایت، پلتفرم، اپلیکیشن، نوع ابزار الصاق شده یا نحوه ی ارتباط تبعیض قائل نشوند یا بهای متفاوت مطالبه نکنند.

بی طرفی شبکه ای در بسیاری از کشورهای دنیا موضوع مناقشه بین گروههای مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و … می باشد. به عنوان مثال در ایالات متحده، شرکتهایی مانند گوگل، آمازون، اپل و نتفلکس طرفدار بی طرفی شبکه ای می باشند، در حالی که اپراتورهای مخابراتی مانند کامکست و ورایزن مخالف آن می باشند، چرا که بر این باورند فراهم کنندگان سرویسهای سطح بالا از طریق بستر ارتباطی ایجاد شده توسط اپراتورهای مخابراتی درآمد سرشاری به دست می آورند در حالی که اپراتورها با چالشهای فراوانی دست و پنجه نرم می کنند!!

در ادامه مزایا و معایب مهم بی طرفی شبکه ای را به صورت خلاصه توضیح می دهیم:

مزایا:

1- آزادی بیان:

با حفظ بی طرفی شبکه ای ، اپراتورهای مخابراتی یا دولتها امکان ایجاد محدودیت برای محتواهایی که با سلایق آنها سازگار نیست نخواهند داشت.

2- نوآوری و رقابت فنی و تجاری:

یک اینترنت باز موجب خواهد شد که شرکتهای بزرگ مزیتی در مورد چگونگی و سرعت ارتباط با مشتریان نسبت به استارت آپ های کوچک نداشته و این موضوع موجب ایجاد فرصتهای برابر برای آنها در استفاده از بسترهای ارتباطی خواهد شد.

3- دسترسی بدون محدودیت:

با حفظ بی طرفی شبکه ای ، به عنوان مثال آپارات نمی تواند با پرداخت مبالغ بالا دسترسی سریعتری به سرویسهای ویدئویی خود ایجاد کند و یک شرکت نوپا نیز خواهد توانست سرویس ویدیویی خود را با سرعت بالا و بدون وقفه به مانند نتفلکس به مشترک خود برساند. این موضوع موجب خواهد شد که اپراتورهای مخابراتی نتوانند شارژ اضافی به مشتریان خود برای دسترسی به سرویسهایی مانند بانکداری الکترونیکی ، بازی آنلاین یا غیره تحمیل نمایند.

معایب:

1- عدم نوآوری در شبکه ارتباطی:

با گسترش سرویسهای نیازمند به عرض باند بالا مانند ویدئوهای 4K ، اپراتورها بودجه لازم برای توسعه شبکه در لایه های هسته ، توزیع و دسترسی را نخواهند داشت. حال اگر اپراتورها بتوانند نتفلكس و یوتیوب را بابت سرویسهای با مصرف عرض باند بالای آنها شارژ نمایند، امکان سرمایه گذاری بیشتر در توسعه بستر و تجهیرات را خواهند داشت.

2- خطرات ناشی از محتوای غیر اخلاقی و نامناسب:

بسیاری از مردم بر این باورند که دسترسی به محتوای غیر اخلاقی مانند سایتهای پورنوگرافی برای کودکان و نوجوانان مناسب نیست و علیرغم امکان بسته شدن آنها توسط تنظیمات امنیتی موجود در روترهای خانگی ، کودکان می توانند با استفاده از گوشی های هوشمند و از طریق شبکه موبایل به راحتی به این نوع محتوا دسترسی یابند. حال در صورت فیلترینگ توسط اپراتورها، این مشکل تا حد زیادی حل خواهد شد.

3- عدم امکان رسیدن به هدف اینترنت رایگان:

تعدادی از اپراتورها بر این باورند که در صورت امکان شارژ سرویس دهندگان بسیار پر مصرفی مانند نتفلکس و یوتیوب ، خواهند توانست دسترسی رایگان به سرویسهای کم مصرفی مانند ویکی پدیا یا فیسبوک را حتی برای مشترکین بدون قرارداد اینترنت فراهم نمایند. به عبارت دیگر سوبسید دسترسی رایگان به سرویسهای با عرض باند پایین را از محل سرویسهای با عرض باند بالا فراهم نمایند.